خطر مرگ در فضا: روایت فضانوردانی که چند ماه در فضا گیر افتاده بودند

ده ماه از زمانی که بوچ ویل‌مور و سانی ویلیامز، فضانوردان ناسا با فضاپیمای استارلاینر بوئینگ به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر کردند، گذشته است. این سفر در شرایطی انجام شد که این فضاپیما حتی قبل از پرواز هم با مشکلات متعددی روبه‌رو بود.

استارلاینر پس از سال‌ها تأخیر و سه تلاش ناموفق و کشف نشتی‌های متعدد هلیوم، سرانجام در ۵ ژوئن ۲۰۲۴ میلادی از مجتمع پرتاب ۴۱ ناسا در ایستگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شد؛ اما وقتی کپسول به فضا رسید، اوضاع بدتر شد و به دلیل نقص در موتورهای کنترل واکنشی، فرایندهای داکینگ (پهلو گرفتن) با ایستگاه فضایی بین‌المللی با دردسرهای زیادی مواجه گردید.

بالاخره و پس از ماجراها و فراز و نشیب‌های فراوان، این دو فضانورد اخیرا به زمین برگشتند و در مصاحبه جدیدی اعلام کردند که وضعیت حتی از آنچه در آن زمان گزارش شد، ترسناک‌تر بود.

ویل‌مور درباره آن روزها توضیح داد: «من در آن لحظات نمی‌دانستم که آیا می‌توانیم به زمین برگردیم یا نه. فکر می‌کردم که احتمالاً نمی‌توانیم.»

تصمیم عجیب ناسا

نکته عجیب و تلخ اینجا بود که در آن زمان ناسا عمداً قوانین پرواز را تغییر داد تا به استارلاینر اجازه دهد باوجود نقص‌های متعدد در موتورهای کنترل واکنشی، به سمت ایستگاه فضایی پرواز کند؛ این خطری واقعی که ویل‌مور و ویلیامز با آن مواجه بودند را نشان می‌دهد.

این یک افشاگری تکان‌دهنده است؛ به‌ویژه با در نظر داشتن اینکه پروژه استارلاینر بوئینگ تا به اینجا، یک فاجعه تمام‌عیار بوده است. این کمپانی که به‌عنوان غول هوافضا شناخته می‌شود، میلیاردها دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده ولی هنوز نتوانسته یک مأموریت موفق با سرنشین به ایستگاه فضایی انجام دهد.

این دو فضانورد در بخش دیگری از صحبت‌هایشان به این نکته اشاره کردند که پرتاب از روی راکت آتلاس اتحاد یونایتد بهتر از حد انتظار پیش رفت، اما مشکلات از زمانی آغاز شد که موتورهای سیستم کنترل واکنشی یکی‌یکی دچار نقص شدند و فرایند داکینگ را بسیار دشوار کردند.

در جلسات پیش از پرتاب، ویل‌مور مطلع شده بود که مشکلات موتور ممکن است دردسرساز شود. او دراین‌باره گفت: «می‌دانستم که موتورها می‌توانند وضعیتی ایجاد کنند که وقتی در فضا هستیم، نتوانیم آن را کنترل کنیم»

ویل مور در ادامه یادآوری کرد که در حین تلاش برای داکینگ با ایستگاه فضایی، تیم در وضعیت “تک نقطه نقص‌پذیر” قرار داشت؛ یعنی این مأموریت تنها می‌توانست یک نقص دیگر در موتور را تحمل کند و در صورت افزایش نقص‌ها، کنترل کامل حرکت کپسول از دست خارج می‌شد.

تغییر قوانین پرواز از سوی ناسا

او توضیح داد: «ما تک نقطه نقص‌پذیر بودیم و من با خودم فکر می‌کردم که‌ای وای، قرار است ایستگاه فضایی را ترک کنیم؛ از قوانین پرواز کاملاً آگاه بودم.»

اما بحث‌های داغ در مقر ناسا باعث شد که آن‌ها تصمیم بگیرند که با پذیرش خطرات احتمالی، قوانین پرواز مربوط به از دست دادن موتور را لغو کنند.

ویل‌مور ادامه داد: «نمی‌دانستم که مدیران پرواز قبلاً بحث درباره لغو قوانین پرواز را شروع کرده‌اند؛ ما دو موتور را از دست‌ داده بودیم و اصلاً نمی‌دانستیم که چرا قوانین پرواز لغو شد. از نقطه‌ای که قرار بود ترک کنیم عبور کرده بودیم و حالا دیگر هیچ جایی برای نقص دیگری باقی نمانده و من کنترل دستی را در دست دارم. کنترل نسبت به‌روز اول کند شده بود و فضاپیما دیگر همان فضاپیمای روز اول نبود. از خودم می‌پرسیدم که آیا می‌توانم کنترل را نگه‌دارم؟ بله ولی این دیگر همان فضاپیمای قبل نیست.»

ویلیامز اضافه کرد: «گفتگوهای ناگفته زیادی وجود داشت؛ مثل‌اینکه: “هی، ما در وضعیت بسیار پرخطری هستیم.” هر دو احساس می‌کردیم که خیلی خوب می‌شد اگر می‌توانستیم به ایستگاه فضایی که درست در جلوی‌مان قرار داشت، متصل شده و پهلو بگیریم.»

بازگشت دو فضانورد اسیرشده

درمجموع، چهار موتور از ۲۸ موتور سیستم کنترل واکنشی دچار نقص شده بودند که دوتای آن‌ها پس از بازنشانی از راه دور ناسا دوباره به کار افتادند.

این دو فضانورد، پس‌ازآنکه ۹ ماه در ایستگاه فضایی گیر کرده بودند، اخیراً توسط کپسول اسپیس‌ایکس کروز دراگون به زمین بازگشتند. این در حالی بود که قرار بود مأموریت اصلی‌شان تنها یک هفته طول بکشد.

ناسا بی‌خیال استارلاینر نمی‌شود

جالب اینجاست که ناسا هنوز در تلاش است تا استارلاینر را که در ماه سپتامبر سال گذشته بدون فضانوردانش به زمین بازگشت، دوباره به پرواز درآورد. آن‌ها در به‌روزرسانی اخیرشان اعلام کردند که ناسا و بوئینگ در حال پیشرفت به‌سوی تأیید صلاحیت استارلاینر هستند و اعضای این دو تیم در حال کار بر روی رفع مشکلات پروازی استارلاینر و آماده‌سازی آن برای آزمایش سیستم پیشرانه در ماه‌های آینده‌اند.

هنوز مشخص نیست که چه زمانی این فضاپیمای دچار مشکل دوباره به سمت ایستگاه فضایی حرکت خواهد کرد. به گفته استیو استیچ، مدیر برنامه خدمه تجاری ناسا احتمالاً پرواز بعدی استارلاینر قبل از اواخر ۲۰۲۵ یا اوایل سال آینده انجام نخواهد شد.

منبع: futurism